GR EN
Πίσω
Προστασία της χλωρίδας
24

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΧΛΩΡΙΔΑΣ

Ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ προστατεύει τους παρακάτω οίκους οικοτόπων:

ΑΛΠΙΚΑ ΚΑΙ ΥΠΑΛΠΙΚΑ ΛΙΒΑΔΙΑ

Υψομετρική ζώνη-θέση: Σε μεγάλα υψόμετρα πάνω από τα δάση της ορεινής ζώνης (αλπική-υπαλπική ζώνη πάνω από 1.500 μ.).

Περιγραφή εδαφικών συνθηκών – περιβάλλοντος: Αρκετά βαθιά ή λιγότερο βαθιά εδάφη που δε συγκρατούν υγρασία. Μεγάλο μέρος τους αποτελείται από εγκαταλειμμένες καλλιέργειες (κυρίως στο Βαρνούντα).

Χλωρίδα και βλάστηση: Καλύπτονται από χαμηλούς και έρποντες θάμνους (θάμνοι που αναπτύσσονται επιφανειακά στο έδαφος, ύψους έως 50 εκ.), όπως το νανοκυπάρισσο και το μύρτιλλο που σε πυκνή ανάπτυξη σχηματίζουν επίπεδους τάπητες, ύψους 30-40 εκ., ή από χαμηλές πόες, που σχηματίζουν ποολίβαδα. Σε χαμηλότερα υψόμετρα καλύπτονται από φτέρη (φτεριάδες).

Πανίδα: Αλπική οχιά, αμμόσαυρα, χρυσαετός, πετρίτης, πετροκότσυφας, περτοπέρδικα, χαμοκελάδα, δενδροσταρήθρα, σταρήθρα, χρυσοτσίχλονο.

Ανθρώπινη χρήση-οικονομική εκμετάλλευση: Κατά τη θερινή περίοδο χρησιμεύουν ως βοσκότοποι.

ΔιάβασεΠίσω

ΔΑΣΗ ΔΡΥΟΣ

Υψομετρική ζώνη-θέση: Βρίσκονται συνήθως στην ημιορεινή και λιγότερο στην ορεινή ζώνη (χαμηλά και μεσαία υψόμετρα (500-900 μ.). Εξαπλώνονται περισσότερο σε νότιες πλαγιές

Περιγραφή εδαφικών συνθηκών – περιβάλλοντος: Αρκετά βαθιά ή λιγότερο βαθιά (40 εκ. και περισσότερο) εδάφη που δεν συγκρατούν υγρασία. Τα δάση δρυός είναι φωτεινά και ξηροθερμικά δάση.

Χλωρίδα και βλάστηση: Τα δρυοδάση αποτελούνται από φυλλοβόλα είδη δρυός που στην περιοχή είναι η πλατύφυλλη και η απόδισκη δρυς («δέντρο» ή «μεσές»). Μέσα στα δρυοδάση απαντώνται είδη όπως η αγριοσορβιά, ο μελιός, ο γαύρος, η αγριοτριανταφυλλιά, η μουρτζιά, ο βάτος, κ.α.

Πανίδα: Στα δάση δρυός υπάρχει πολύ μεγάλη ποικιία πανίδας: Μεσογειακή χελώνα, σμαραγδόσαυρα, ασινόφιδο, λαφιάτης του ασκληπιού, δασομυωοξός, αλεπού, αρκούδα, κουνάβι, αγριόγατα, αγριογούρουνο, ζαρκάδι, λύκος, γερακίνα, σφηκιάρης, ξεφτέρι, διπλοσάινο, τριγόνι, κούκος, παρδαλός δρυοκολάπτης, πράσινος δρυοκολάπτης, σπίνος, κοκκινολαίμης, τσαρτσάρα (τσίχλα), δενδροφυλλοσκόπος, κίσσα. Είναι πολύ σημαντικό στα δρυοδάση να διατηρούνται ώριμες συστάδες και νεκρά δέντρα με κοιλότητες και κουφάλες για να ευνοούνται αυτά τα είδη που φωλιάζουν σε αυτά όπως πουλιά, νυχτερίδες, αρκούδες και άλλα θηλαστικά.

Ανθρώπινη χρήση-οικονομική εκμετάλλευση: Η βασική χρήση των δρυοδασών είναι η υλοτόμηση μεγάλων επιφανειών για την παραγωγή καυσόξυλων.

ΔιάβασεΠίσω

ΔΑΣΗ ΟΞΙΑΣ

Υψομετρική ζώνη-θέση: Η δασική οξιά σχηματίζει αμιγή δάση που καταλαμβάνουν μεγάλη έκταση στην ορεινή ζώνη (σε μεσαία και μεγάλα υψόμετρα 800 – 1.700 μ.). Εξαπλώνονται κυρίως σε βορινές πλαγιές.

Περιγραφή εδαφικών συνθηκών – περιβάλλοντος: Η οξιά απαιτεί για την ανάπτυξή της βαθιά (1 μ. και περισσότερο) και γόνιμα εδάφη καθώς και υψηλή υγρασία στην ατμόσφαιρα. Η ύπαρξη πυριτικών πετρωμάτων στα όρη Βέρνο και Βαρνούντα ευνοούν την εξάπλωση της οξιάς.

Χλωρίδα και βλάστηση: Πρόκειται για δάση πυκνά και σκιερά και συχνά τα δέντρα φτάνουν και ξεπερνούν τα 30 μέτρα ύψος. Αποτελούν δείγμα τυπικής μεσευρωπαϊκής βλάστησης γι’ αυτό και βρίσκουν καταφύγιο σ’ αυτό πολλά είδη φυτών της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, όπως το αυστριακό δωρόνικο, η καρδαμίνη, οι ευγενείς πτέριδες, η φαρμακευτική βερονίκη, η σαπροφυτική ορχιδέα νεότια, η ασπερούλα, κ.α. Στα δάση οξιάς συναντά κάποιος πολύ μεγάλη ποικιλία σε είδη μανιταριών.

Πανίδα: Σαλαμάνδρα, αρκούδα, αγριογούρουνο, ζαρκάδι, κούκος, ελατοπαπαδίτσα, μαύρος δρυοκολάπτης, σπίνος, δενδροκελάδα, κοκκινολαίμης, τσίχλα.

* Ο καρπός της οξιάς είναι πολύ θρεπτικός και σημαντική τροφή για την αρκούδα. Σε απρόσιτες θέσεις του δάσους της οξιάς η αρκούδα διαμορφώνει τη φωλιά της για το χειμέριο ύπνο και για να γεννήσει τα μικρά της. Ανθρώπινη χρήση-οικονομική εκμετάλλευση: Τα δάση οξιάς παρέχουν ξυλεία καλής ποιότητας αλλά και καυσόξυλα. Είναι σημαντικά για την παραγωγή καλής ποιότητας νερού γιατί φιλτράρουν το νερό της βροχής και το αποδίδουν καθαρό για άρδευση και ύδρευση.

ΔιάβασεΠίσω

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΙ ΛΙΒΑΔΙΑ ΣΤΗ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΗ ΖΩΝΗ

Υψομετρική ζώνη-θέση: Σε χαμηλά υψόμετρα (από τα 600 μ.) μέχρι τα κατώτερα όρια των δασών οξιάς (900 μ.).

Περιγραφή εδαφικών συνθηκών – περιβάλλοντος: Εδάφη με ομαλές κλίσεις που δεν συγκρατούν υγρασία.

Χλωρίδα και βλάστηση: Εκτός από τις καλλιέργειες εμφανίζονται διάσπαρτα δέντρα και θάμνοι από δρύες και άλλα πλατύφυλλα είδη. Τα είδη αυτά στη χαμηλότερη ζώνη δημιουργούν φυτοφράχτες (φυσικοί φράκτες από θάμνους όπως δρύες, κρανιές, φράξοι, κλπ.) που σχηματίζουν τα όρια μεταξύ των καλλιεργειών. Τα λιβάδια στη χαμηλότερη ζώνη συχνά καλύπτονται από φτέρη (φτεριάδες).

Πανίδα: Χελώνα, λύκος, κουνάβι, νυφίτσα, αλεπού, κιρκινέζι, βραχοκιρκίνεζο, λιβαδόκιρκος, αετομάχος, κοκκινοκεφαλάς, καρδερίνα, τσιφτά, κότσυφας.

Ανθρώπινη χρήση-οικονομική εκμετάλλευση: Αποτελεί την κύρια ζώνη της ανθρώπινης δραστηριότητας και κυρίως της γεωργικής.

ΔιάβασεΠίσω

ΜΙΚΤΑ ΔΑΣΗ ΟΞΙΑΣ-ΕΛΑΤΟΥ

Υψομετρική ζώνη-θέση: Βρίσκονται στην ορεινή ζώνη (σε μεγάλο υψόμετρο 1.300-1.600 μ.).

Περιγραφή εδαφικών συνθηκών – περιβάλλοντος: Αναπτύσσονται σε βαθιά και γόνιμα εδάφη.

Χλωρίδα και βλάστηση: Μικτό δάσος με ψηλά δένδρα οξιάς και έλατου. Μέσα στις συνθήκες που διαμορφώνονται στα μικτά δάση της οξιάς-ελάτης βρίσκουν καταφύγιο πολλά είδη φυτών της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, όπως το αυστριακό δωρόνικο, η καρδαμίνη, οι ευγενείς πτέριδες, η φαρμακευτική βερονίκη, η σαπροφυτική ορχιδέα νεότια, η ασπερούλα, κ.α.

Πανίδα: Σαλαμάνδρα, αρκούδα, αγριογούρουνο, ζαρκάδι, κούκος, ελατοπαπαδίτσα, μαύρος δρυοκολάπτης, σπίνος, δενδροκελάδα, κοκκινολαίμης, τσαρτσάρα (τσίχλα).

Ανθρώπινη χρήση-οικονομική εκμετάλλευση: Παρέχουν ξυλεία καλής ποιότητας. Είναι σημαντικά για την παραγωγή καλής ποιότητας νερού.

ΔιάβασεΠίσω

ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΑ ΔΑΣΗ ΜΕ ΙΤΙΕΣ ΚΑΙ ΛΕΥΚΕΣ

Υψομετρική ζώνη-θέση: Βρίσκονται στην ημιορεινή και ορεινή ζώνη (χαμηλότερα και μέσα υψόμετρα 500 – 1.000 μ.).

Περιγραφή εδαφικών συνθηκών – περιβάλλοντος: Αναπτύσσονται στις όχθες ορεινών ποταμών και ρεμάτων. Τα εδάφη είναι υγρά και συχνά πλημμυρίζουν. Περιέχουν άμμο και κροκάλες (μεγάλες στρογγυλές πέτρες) που μεταφέρει το ρέμα.

Χλωρίδα και βλάστηση: Σχηματίζουν στενές και επιμήκεις συστάδες δέντρων κατά μήκος της όχθης. Συνήθως, περιλαμβάνουν σκλήθρα, ιτιές, λεύκες και κουφοξυλιές, ενώ εμφανίζονται και σημύδες.

Πανίδα: Πέστροφα, βάτραχος των ρυακιών, πράσινος φρύνος, χωματόφρυνος, δενδροβάτραχος, σαλαμάνδρα, νερόφιδο, βίδρα, λευκοσουσουράδα, νεροκότσυφας.

Ανθρώπινη χρήση-οικονομική εκμετάλλευση: Σημαντικός είναι ο υδρονομικός ρόλος των παραποτάμιων δασών για την προστασία των εδαφών και την αποτροπή πλημμυρών και διάβρωσης σε περίπτωση έντονων βροχών.

ΔιάβασεΠίσω

ΥΓΡΑ ΛΙΒΑΔΙΑ ΚΑΙ ΤΕΛΜΑΤΑ

Υψομετρική ζώνη-θέση: Βρίσκονται σε διάκενα στην ορεινή ζώνη και αλπική ζώνη (1.000 – 2.000 μ.).

Περιγραφή εδαφικών συνθηκών – περιβάλλοντος: Επίπεδες θέσεις ή κοιλώματα όπου το έδαφος συγκρατεί το νερό με αποτέλεσμα να είναι πολύ υγρό ή πλημμυρισμένο. Το νερό μπορεί να προέρχεται από τις βροχές και τα χιόνια ή από κοντινές πηγές, ρυάκια και ρέματα.

Χλωρίδα και βλάστηση: Τα υγρά λιβάδια και τέλματα αποικίζονται από υψηλά υγρόφιλα φυτά προσαρμοσμένα σε συνθήκες πλημμυρισμένων εδαφών για ορισμένους μήνες ή για ολόκληρο το έτος.

Πανίδα: Κοινός τρίτωνας, ευκίνητος βάτραχος, γερακίνα.

Ανθρώπινη χρήση-οικονομική εκμετάλλευση: Παλιότερα οικότοποι με αυτά τα χαρακτηριστικά χρησιμοποιούνταν για το πότισμα των ζώων.

ΔιάβασεΠίσω

ΒΡΑΧΩΔΗΣ ΠΛΑΓΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΡΥΦΕΣ

Υψομετρική ζώνη-θέση: Σε μεγάλα υψόμετρα και στις κορυφές (αλπική-υπαλπική ζώνη πάνω από 1.800 μ.).

Περιγραφή εδαφικών συνθηκών – περιβάλλοντος: Βράχια με μεγάλες κλίσεις και ορθοπλαγιές.

Χλωρίδα και βλάστηση: Αραιή ποώδης βλάστηση από φυτά που αναπτύσσονται στις σχισμές των βράχων. Πολλά από αυτά είναι σπάνια. Πρόκειται για πολύ σημαντική χλωρίδα με ιδιαίτερη σύνθεση σε φυτικά είδη, τα οποία είναι σπάνια στην Ελλάδα και περιορίζονται σε πυριτικά βράχια (π.χ. γρανίτες) κοντά στα βόρεια και βορειοδυτικά σύνορα της χώρας. Λόγω της ιδιαίτερης χλωριδικής του σύνθεσης ο οικότοπος των βραχωδών εξάρσεων συνιστά τύπο οικοτόπου με υψηλό βοτανικό ενδιαφέρον.

Πανίδα: Στις κάθετες απρόσιτες ορθοπλαγιές βρίσκουν καταφύγιο πολλά σπάνια είδη πουλιών: χρυσαετός, πετρίτης, γαλαζοκότσυφας, πυροκότσυφας, βραχοκιρκίνεζο.

Ανθρώπινη χρήση-οικονομική εκμετάλλευση: Η αισθητική αξία του βραχώδους τοπίου είναι σημαντική.

ΔιάβασεΠίσω

ΠΑΡΑΠΟΤΑΜΙΑ ΔΑΣΗ ΣΚΛΗΘΡΟΥ

Υψομετρική ζώνη-θέση: Το σκλήθρο συνιστά την παρόχθια δασική βλάστηση με επιμήκεις συστάδες-στοές μικρού πλάτους κατά μήκος των ποταμών και των ρεμάτων από τα χαμηλά υψόμετρα ως την ορεινή ζώνη.

Περιγραφή εδαφικών συνθηκών – περιβάλλοντος: Πρόκειται για δασικά οικοσυστήματα που εξαρτώνται και άμεσα από την παροχή του νερού.

Χλωρίδα και βλάστηση: Τα υγρά ή πλημμυρισμένα αλλουβιακά εδάφη καλύπτονται από πλήθος υγρόφιλων και αζωτόφιλων ποωδών φυτών. Στις συστάδες συμμετέχουν και άλλα υγρόφιλα είδη δέντρων ή θάμνων όπως οι ιτιές, η καρυδιά και η κουφοξυλιά.

Πανίδα: Βίδρα, βάτραχος ρυακιών, καραβίδα γλυκού νερού, ξεφτέρι, λευκοσουσουράδα, δεντροβάτραχος, νερόφιδο.

Ανθρώπινη χρήση-οικονομική εκμετάλλευση: Τα παραποτάμια δάση σκλήθρου, όπως όλα τα είδη παραποτάμιας βλάστησης, αποτελούν οικοσυστήματα με μεγάλη προστατευτική και υδρονομική σημασία λόγω της ρυθμιστικής επίδρασης που ασκούν στην κίνηση των νερών και στη συγκράτηση των πλημμυρικών παροχών. Ακόμα, συμβάλουν στην αύξηση της ποικιλότητας των βιοτόπων στην ορεινή ζώνη. Το σκλήθρο είναι προστατευόμενο είδος και απαγορεύεται η υλοτομία του. Από το ξύλο του σκλήθρου κατασκευάζονται από παλιά μέχρι σήμερα τα τσόκαρα.

ΔιάβασεΠίσω